Voorbereiden op het lezen van braille
Translated by Laura K.M. Steinbusch.
“Onze baby is pas 1 jaar oud maar we weten al dat hij een braille lezer zal zijn. Kunnen we al iets doen om hem voor te bereiden op het lezen van braille?”
JA!
Ouders van ziende kinderen worden gestimuleerd om vanaf heel jong voor te lezen – sommige studies suggereren zelfs dat voorlezen tijdens de zwangerschap de leesvaardigheid van het kind zou stimuleren!
Braille lezers kunnen net zo goed blootgesteld worden aan leesmomenten.
Hierbij een lijst met dingen die je NU kunt doen om je baby van start te laten gaan als lezer…
1. Voorzie alles van braille!
Echt alles!
Bedenk hoe een ziend kind leert lezen. Vanaf het moment dat ze geboren zijn worden ze omringd door gedrukte woorden. Niet alleen in babyboeken maar ook op televisie, op speelgoed en op de koekjestrommel. De gedrukte wereld is overal om hen heen. Op het moment dat ze leren lezen zijn woorden al heel normale dingen (en ze weten dat leren lezen de wereld van gedrukte tekst voor hen kan openen!)
Waarom zou dit anders zijn voor blinde kinderen?
Regel een braille lettertang en label alle tekst waar je baby mee in aanraking zou kunnen komen. Speelgoed, knopjes op de radio, borden en bekers, lades, etcetera. Laat je baby de braille aanraken in huis en op de plekken waar je het gedurende de dag tegenkomt.
Voorzie je babyboeken van braille. Je hebt waarschijnlijk een boekenplank vol baby prentenboeken maar zonder braille zijn ze niet meer dan lege boeken voor je baby. Je kunt babyboeken kopen met braille en print zodat jullie samen boeken kunnen lezen.
Of je kunt een Perkins braille typemachine lenen via je ambulante begeleider en de tekst op doorzichtige vellen typen en vervolgens in je boek plakken. Het kan dat mensen je afraden om babyboeken van braille te voorzien omdat men van mening is dat je kind niet geïnteresseerd zal zijn in deze boeken tegen de tijd dat ze oud genoeg zijn om zelf te lezen.
Misschien zijn ziende kinderen op het moment dat ze zelf gaan lezen niet geinteresseerd in “Dikkie Dik in het bos” maar we geven hen deze boeken toch ook? Waarom? Omdat het goed is om zo vroeg mogelijk in aanraking te komen met leesmateriaal om zo leesvaardigheid te ontwikkelen. Daarnaast is het altijd fijn om met makkelijke teksten te beginnen om zo zelfvertrouwen te laten groeien.
Of, je kind wordt volwassenen en krijgt zelf kinderen? Dan heeft hij/zij al een voorraadje babyboeken om voor te lezen aan zijn/haar ziende kinderen.
2. Richt je baby naar het boek
Leg je baby uit dat een boek een kaft heeft, een boven- en onderkant en dat we van links naar rechts lezen. Dit zijn dingen die je kind anders kan missen omdat hij/zij niet ziet.
Lees ze alles voor uit het boek zodat ze weten wat voor een informative er allemaal in te vinden is: dus ook de uitgever en de achterflap.
3. Sla de pagina’s om
Moedig je baby aan om de pagina’s zelf om te slaan. Kartonnen boekjes zijn perfect voor beginnende pagina draaiers. Je kunt het nog makkelijker maken door een klein stukje klitteband aan de rechterbovenhoek van iedere pagina te plakken. Zo komen de kleine vingertjes er makkelijker tussen.
4. Moedig aanwijzen en voelen aan
Je baby zal later met zijn/haar vingers langs de braille tekst moeten kunnen bewegen en de verschillende puntjes moeten kunnen onderscheiden. Je kunt ze nu aanmoedigen om braille en andere texturen aan te raken zodat ze aan het gevoel wennen.
Je kunt je baby ook aanmoedigen om elke vinger apart te gebruiken door met kleine objecten te spelen of door knopjes en hendels op speelgoed te leren gebruiken.
Braille lezers gebruiken meestal twee handen om te lezen; de linkerhand leidt en de rechterhand leest. Moedig je baby aan om met twee handen te spelen.Ze houden bijvoorbeeld een bak met de ene hand vast terwijl ze blokken eruithalen met de andere hand.
5. Lees over dingen die ze echt mee kunnen maken
Als je baby nog nooit een varken of een zebra heeft meegemaakt dan zal een verhaal over een varken of een zebra nog niet zoveel voor hem/haar betekenen. Probeer boeken te vinden over bekende onderwerpen, bijvoorbeeld ouders, het strand, de hond of elk ander moment wat vaak terug komt in jullie leven.
Of, maak een uitstapje naar de kinderboerderij om ervoor te zorgen dat je baby dat ene mooie boek beter kan begrijpen.
Een andere mogelijkheid is om echte voorwerpen aan je kind te geven als jullie lezen. Je kunt een bak maken met allerlei echte voorwerpen die in het verhaal voorkomen. Wees voorzichtig met miniatuur modellen omdat ze vaak allemaal van plastic of pluche zijn en zodoende allemaal gelijkaardig voelen voor je baby. (onze zoon noemde alle plastic dieren een koe omdat het eerste plastic dier wat hij had een koe was)
6. Leer respect
Leer je kind van jongs af aan om respectvol met boeken om te gaan. Ze worden rechtop op een plank bewaard, pagina’s worden voorzichtig omgedraaid en er wordt nooit op boeken geknaagd.
7. Praat erover
Neem braille op in je vocabulair. Praat positief over “lezen met je vingers”. Attendeer ze op braille teksten in de lift of in het park zodat ze begrijpen dat het overal aanwezig is en dat het handig en belangrijk is om braille te kunnen lezen.
8. Doe het
Het lijkt misschien gek maar je kunt ook braille lezen, net alsof, terwijl je je baby voorleest. Baby’s leren door te kopiëren wat hun ouders en verzorgers doen, geef ze dus een voorbeeld. Laat je baby je hand aanraken terwijl je braille “leest”. Maak je nu geen zorgen over de techniek je wil je baby alleen maar laten begrijpen dat mensen met hun vingers lezen.
Later kun je ook hun vingers over de tekst laten gaan. Je zou bijvoorbeeld enkele favoriete woorden uit een boek kunnen kiezen en deze altijd samen met hen lezen.
9. Leer zelf braille
Je kunt een ander alleen maar iets leren als je zelf de vaardigheid beheerst. Dus, leer zelf braille. Je hoeft het niet vloeiend te kunnen en je hoeft het ook niet met je vingers te kunnen lezen maar het is handig om een basale kennis te hebben.
Bij de Hadley School for the Blind kun je gratis online cursus volgen How to Teach Yourself Braille.
10. Lees, lees, lees
Je wil je baby aan zoveel mogelijk braille boeken blootstellen maar hoe kun je al die boeken zelf van braille voorzien? Voor Nederlandstalige braille boeken voor kinderen:
- https://www.voeljeboekje.nl/: Online uitleen van braille boeken voor de allerkleinsten.
- https://www.superboek.nl/: Boeken en tijdschriften in braille en spraak voor oudere kinderen.
- https://www.lemniscaat.nl/: Lemniscaat heeft een speciale serie braille boeken.
- www.marktplaats.nl: Soms zijn er braille kinderboeken te krijgen.
Read this article in English: Beginning Braille Skills
Read this article in Arabic: قراءة هذا المقال بالعربية
Read this article in Spanish: Lea este articulo en Español